اسانس های گیاهان دارویی

اسانس ها مخلوطی از ترکیبات روغنی فرار بوده که به عنوان یک متابولیت ثانویه در گیاهان دارویی ساخته می شوند. بر اساس نظریه سازمان استانداردسازی بین المللی, اسانس ها به عنوان محصولات استخراجی از منابع گیاهی یا میوه جات با استفاده از روش تقطیر با بخار یا آب در نظر گرفته می شوند. ترکیبات شیمیایی آن ها بر اساس فاکتورهایی همچون گیاه, محیط و روش استخراج بسیار متفاوت می باشد. اسانس ها به دلیل ویژگی ضد میکروبی, ضد اکسیدانی, ضد التهابی و ضد سرطان می توانند جایگزین مناسبی در زمینه های غذایی و دارویی باشند, امروزه با افزایش آگهی های تولیدکنندگان در به کارگیری مواد طبیعی به ویژه در مواد غذایی, آرایشی و بهداشتی و دارویی اسانس ها محبوبیت بیشتری پیدا کرده اند. بررسی حاضر خلاصه ای جامع در مورد تعریف اسانس, روش استخراج از گیاهان دارویی, فعالیت بیولوژیکی و فارماکولوژیکی, بررسی ترکیبات شیمیایی و نیز مزایای بالقوه اسانس ها به منظور افزایش سطح سلامتی جامعه را ارایه می دهد. داده های مربوط به این پژوهش حاصل جست وجو در پایگاه های اطلاعاتی مانند Science Direct, Elsevier, PubMed,Google scholar و SID از سال 2005 تا 2015 و با استفاده از کلیدواژه های اسانس, گیاهان دارویی, افزودنی طبیعی, خواص درمانی اسانس ها, Medicinal Plants,Essential Oil و Natural Additive می باشد. اسانس ها فعالیت های ضد میکروبی گسترده ای دارند و در بسیاری از موارد سبب از بین بردن باکتری ها, قارچ ها و ویروس ها می شوند, بدون اینکه اثرهای نامطلوبی بر سلامت مصرف کننده داشته باشند. در این بررسی عمده ترین ترکیبات شیمیایی مشترک در اسانس های گیاهی شامل تیمول, آلفا پینن, بتا پینن, کارواکرول, لینالول, ژرماکرن و کومین آلدهید بود. همچنین اسانس ها فعالیت ضد التهابی, آنتی اکسیدانی و بسیاری خواص فارماکولوژیکی با دامنه وسیع دارند که کاربرد آن ها را به عنوان فرآورده های طبیعی دوچندان می سازد. اسانس ها فعالیت های بیولوژیکی و فارماکولوژیکی بالقوه ای داشته و بنابراین دارای کاربردهای فراوانی در حوزه داروسازی و صنایع غذایی می باشند.